KORUYUCU İĞNENİZ
Aylık veya 3 aylık iğne sadece progesteron hormonunu veya östrojen ve progesteron hormonlarını birlikte içeren bir iğnedir; vücudunuzun yumurta üretmesini engelleyerek ve rahim ağzındaki mukus tabakasının sperm geçişini engelleyecek şekilde kalınlaşmasını sağlayarak etki eder. Her ay veya her 3 ayda bir iğne olmanız gerekir. İğne yapıldıktan sonra etkisi durdurulamaz, yani yan etkisi varsa durdurulması söz konusu değildir. Etki şekli doğum kontrol hapı gibidir; sadece her gün almanız gerekmez, ancak iğneden korkanlar için doğru bir seçenek değildir.[1],[5]
UYGULAMA ŞEKLİ
Öncelikle doktorunuzla konuşmanız gerekir. Çoğu doğum kontrol yönteminde olduğu gibi, herkes için ideal seçenek değildir ve doktora danışılmadan uygulanması önerilmez. Aylık veya 3 aylık iğne ile korunmaya karar verirseniz doktor veya hemşire tarafından uygulanması gerektiğini unutmayın. Daha sonra size yapılan iğnenin tipine göre, her ay veya 3 ayda bir iğnenizi olur ve bu süreler boyunca yüksek koruma sağlandığı için rahat edebilirsiniz.[1],[3],[5]
ARTI VE EKSİLERİ[1],[3],[5]
- 1-3 ay süreyle etkilidir
- Cinsel ilişkiyi kesintiye uğratmaz, doğallığını bozmaz
- Günlük veya haftalık uygulama gerektirmez
- Östrojen hormonu alamayanlar için seçenek sunar
- Emzirirken kullanılabilir
- Bazı kadınlarda kanama miktarını ve adet ağrılarını azaltır
- İğne olunan tarihlerin kaydedilmesi gerekir
- Bazı kadınlarda baş ağrısı ve duygudurum oynamalarına neden olabilir
- Baş ağrısı, kilo artışı ve karın şişkinliğine yol açabilir
- Son iğne yapıldıktan sonra adetlerin ve doğurganlığın eski durumuna dönmesi 1 yıl kadar sürebilir
- Adet düzensizliğine yol açabilir
- İki yıldan uzun süreyle düzenli iğne yapılması kemik yoğunluğunu azaltabilir
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlamaz
UZMANINDAN DİNLEYİN
SIK SORULAN SORULAR
İğne bir doktor veya hemşire tarafından yapılmalıdır. Yaşadığınız şehrin koşullarına göre iğnenizi doktorunuzun muayenehanesinde veya klinikte yaptırabilirsiniz.[1]
Size uygulanan iğnenin tipine göre her ay veya 3 ayda bir iğne olmanız gereklidir. İğnenin tipine göre verilen hormonun miktarı en fazla 4 veya 12 hafta süreyle koruma sağlayacaktır. İğnenizi zamanında yaptırmazsanız gebeliğe karşı korunmasız kalırsınız.[1]
Cinsel olarak aktifseniz ve şu anda çocuk istemiyorsanız, gebeliğe karşı korunmak için iğne olmaya devam edebilirsiniz, ancak bunun için bu yöntemin sizin için uygun olduğuna doktorunuzla birlikte karar vermiş olmanız ve düzenli kontrollerinizi ihmal etmemeniz gereklidir.[1],[5]
Hayır. Aylık veya 3 aylık iğneler yapılmamaya başlandıktan sonra doğurganlığın eski haline dönmesi biraz zaman alabilir, ancak bir süre sonra kadın eskisi gibi gebe kalabilecektir, ancak yaş ilerledikçe doğurganlığın azaldığı unutulmamalıdır. Kanama düzeni de iğneler kesildikten birkaç ay sonra eski haline döner. Bazı kadınların eski kanama şekillerine dönmesi birkaç uzun sürebilir.[1]
İğneler kesildikten sonra adet döngüsü ve doğurganlığın eski haline dönüşü, iğnenin tipine göre 1 yıla kadar uzayabilir; ayrıca bu süre kadından kadına değişiklik gösterebilir.[1],[3]
Bazı kadınlar kilo alabilir, kilo aldığınızı fark ederseniz doktorunuza danışın. Başka bir hormonal doğum kontrol yöntemi sizin için daha uygun olabilir.[1],[5]
Bazı kadınlar bir sonraki iğnenin sonraki adet kanamalarının başladığı gün yapılması gerektiğini düşünmektedir. Ancak adet kanamaları iğne yapılma zamanını belirlemez. İğneler tiplerine göre 4 veya 12 haftada bir yapılmalıdır. İğne tekrarlanma zamanının aylık kanamalarla ilişkisi yoktur.[1]
Genellikle hayır. Aylık veya 3 aylık iğne yapılan bazı kadınlarda bu yakınmalar görülür. Ancak kullanıcıların büyük çoğunluğunda böyle şikayetler oluşmaz. Hatta bazıları duygudurumlarının ve cinsel isteklerinin daha iyi olduğunu bildirirler. Bu değişikliklerin iğnelere mi yoksa başka nedenlere mi bağlı olduğunu saptamak zordur. Aylık veya 3 aylık iğnelerin kadınların cinsel davranışlarını etkilediğine ilişkin bir kanıt bulunmamaktadır.[1]
Aylık veya 3 aylık iğne kullanırken ara kanama ve lekelenmeler olabilir. Adet kanamaları arasında hafif lekelenmeler ve adet kanamasına benzeyen ara kanamalar görülebilir. Bunlar en sık olarak ilk birkaç ayda görülür, ancak iğneleri bir süre kullandıktan sonra da ortaya çıkabilir. Bu durumlar geçici olabilir ve genellikle ciddi bir sorunu işaret etmez. İğneleri düzenli şekilde olmanız önemlidir. Kanama düzensizliği veya lekelenmeler şiddetli olursa veya birkaç günden uzun sürerse, doktorunuza danışın.[1]
Referanslar
1. WHO Family Planning. A Global Handbook for Providers. 2011.
3. Department of Health South Africa. National Contraception Clinical Guidelines. 2012.
5. NHS. Your Guide to Contraception. 2012.